Yaz mevsimi güneş, tatil ve sosyal aktivitelerin yoğun olmasıyla çok sevilen, ancak bir yandan da cildimizin zararlı çevresel etkenlere yoğun olarak maruz kaldıgı bir mevsimdir. Yaz aylarının cildimizde oluşturabileceği hasarı önlemek amacıyla dikkat etmemiz gereken bazı unsurlar, almamız gereken bir takım önlemler vardır.
Nemlendirme
Cildimiz yaz mevsiminde güneş ışınları, deniz, havuz gibi dış etkenlerin etkisiyle normalden çok daha fazla kurur. Kuruyan cildin nem ve bakım ihtiyacı artar. Bu nedenle yaz mevsimi boyunca günlük nemlendirici bakıma haftada en az 1-2 kez nem maskesinin eklenmesi yerinde olur. Nemlendirici krem ve maske uygulamaları deride su kaybına bağlı ince çizgilenme ve kırışıklık oluşmasını engeller, nem oranını dengeler, cildi yumuşatırken kuruluk ve pullanmayı önler. Dolayısıyla cildin zararlı çevresel faktörlere karşı dayanıklılığını artırırlar.
Yaz aylarında, cildi hafif soyan ve arındıran bakım ve temizleyicilerin de cilt bakımı programına eklenmesini önermekteyiz. Bu amaçla içinde minik tanecikler halinde partiküller barındıran ‘fiziksel peeling’ olarak adlandırılan temizleyiciler haftanın 1-2 günü banyo sonrası masajla uygulanabilir. Bu uygulama ölü deri tabakasının ve deride biriken kalıntıların kontrollü bir biçimde temizlenmesi ile cildin daha temiz ve canlı kalmasını sağlar.
Güneşten Korunma
Güneş kaynaklı ultraviyole ışınlar yaz mevsiminde deride oluşan hasarın başlıca nedenidir. Yoğun güneş altında uzun süre vakit geçirmek ile kısa sürede ortaya çıkan şiddetli güneş yanıkları ve güneş alerjileri güneşin deride oluşturduğu ‘akut hasar’lardır. Erken yaşlanma, kırışıklık ve çizgilenmeler, leke ve çiller, kılcal damar genişlemeleri, deride kuruluk, kalınlaşma ve kabalaşma ve en önemlisi deri kanserlerinin gelişmesi güneşin derideki kronik etkileridir. Tüm bu zararlı etkilerden korunmak için güneş ışınlarına maruziyet en aza indirgenmelidir. Özellikle güneş ışınlarının yeryüzüne dik geldiği ve dolayısıyla en zararlı oldugu 11.00-16.00 saatleri arasında güneşten korunmak çok önemlidir. Bu amaçla güneşten koruyucu kremleri düzenli olarak kullanmak gerekmektedir. Güneş koruyucu kremler; UV ışınlarını emme, yansıtma ve dağıtma yolu ile deriye ulaşmasını ve zarar vermesini engellerler. Güneşten koruyucu kremlerin etkinliğini güneş koruma faktörü (SPF=Sun Protecting Factor) belirler. Koruma faktörü ne kadar yüksek ise, kremin etkinliği o kadar artmaktadır. Yaz aylarında kullanılacak koruyucu kremin en az 30 koruma faktörlü içermesi gerekmektedir. Bu kremlerden maksimum etki ile korunma sağlamak için güneşe çıkmadan 20-30 dakika önce kuru deriye uygulanmalı ve 2-3 saat ara ile yenilemeye devam edilmelidir. Bununla beraber geniş kenarlı şapka, gözlük, sık dokunmuş ve açık renkli giysiler tercih edilmesini de güneşten korunmak için önermekteyiz.
Yaz aylarında dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da cilde kozmetik ürün uygulayıp ardından güneş temasının tedavisi güç leke gelişimini tetikleme riskidir. Bu sebeple güneşe maruz kalınacağı zaman koruma faktörü içermeyen krem, kolonya, parfüm ve traş losyonu gibi kozmetik ürünler deri ile temas ettirilmemelidir.
Anti-Aging Bakımlar
Güneş kaynaklı ultraviyole ışınların etkisiyle oluşan kronik cilt hasarı ve yaşlanması olarak tanımlanan 'foto yaşlanma' yı önlemekte etkili olan diğer bir dermokozmetik ürün grubu da ‘anti-aging’ ürünlerdir. Genellikle AHA(alfa hidroksi asit), A ve C vitaminleri, hyaluronik asit, meyve asitleri, koenzim Q ve çeşitli antioksidan maddeler içeren bu ürünlerin uzman görüşü alınarak özellikle yaz aylarında da kullanılabilen formları tercih edilmeli ve akşam saatlerinde uygulanmasına dikkat edilmelidir.
Güneş koruyucu kremler, ‘anti-aging’ ürünler, peeling ve nemlendiricilerin içinden kişinin yaşına, deri rengi ve yapısına uygun olan formun belirlenmesi konusunda bir dermatoloji uzmanından yardım almak doğru olacaktır.
Beslenme
Yaz mevsiminde cilt kalitesini arttıracak ve cildi canlandıracak, tazeleyecek özellikle antioksidan içeren besinlerin tüketilmesini önermekteyiz. Çinko ve esansiyel yağ asitleri, A, E ve C vitamini, omega 3 (balık yağı) ve protein içeren yiyecekler ağırlıklı besin kaynakları olarak tüketilmeli, katkı maddesi içeren raf ürünleri, GDO’lu gıdalar, ve fast-food’ dan uzak durulmalıdır. İhtiyaç duyulduğunda vitamin ve mineralleri besin takviyesi olarak da önerebiliyoruz. Bunların yanı sıra özellikle stresten uzak durmak ve kaliteli uyku cilt sağlığı açısından dikkat edilmesi gereken diğer unsurlardır. Sigara ve alkol de cilt sağlığını ve görünümünü olumsuz etkilemektedir.
Su Tüketimi
Yüksek sıcaklık nedeniyle vücutta oluşan sıvı kaybı aynı sekilde deride de görülmektedir. Yaz aylarında hem deri hem de tüm vücudu korumak için günde en az 2-3 litre su içilmesi gerekir.
Yaz Aylarında Dermokozmetik Uygulamalardan Hangileri Yapılabilir, Hangileri Yapılamaz?
Yaz aylarında güneş ışınlarıyla birlikte yeni lekelerin oluşmasına neden olma riskinden dolayı özellikle cildi inceltip hassasiyetini arttıran orta ve derin kimyasal cilt soyma (peeling) işlemleri, cildin üst tabakasında soyulma oluşturan cilt yenileme ve leke tedavisinde kullanılan lazerler ile esmer tenli bireylerde güneş gören bölgelere epilasyon lazeri uygulamalarından kaçınılmalıdır.
Bununla birlikte güneş hasarını engelleyen, kırışıkların görünümünü azaltan ve yaz aylarında da güvenle uygulanabilen çeşitli dermokozmetik uygulama seçenekleri de bulunmaktadır. Yüzeysel cilt soyma işlemleri (peeling), Mezoterapi (cilt yaşlanması, leke, saç dökülmeleri, selülit vb. sorunlar için cilde tedavide gerekli vitamin mineral ve etken maddelerin dogrudan derinin içine ince uçlu iğneler yardımıyla enjekte edilmesi), PRP (kişinin kendi kanından ayrıştırılan, büyüme faktörü salgılayarak ve dokuda yenilenme, iyileşme sağlayan özel hücrelerin yoğun biçimde deriye verilmesi), botulinum toksin uygulaması (mimik çizgilerini ortadan kaldıran toksin uygulaması), roller (mikro-iğnelerde cilt gençleştirme ve iz tedavisi), hyaluronik asit ile dolgu uygulaması (yaşlanmaya bağlı oluşan volum kaybı ve derin kırışıklıkların giderilmesi işlemleri) ve organik iplerle yüz germe işlemleri yaz ayları boyunca da güvenle uygulanabilmektedir.
Dermatolog Dr. Seçil Uysal